Του Δημήτρη Κατσαγάνη
Εφαρμοστική εγκύκλιο με θέματα την παραγραφή των αξιώσεων των ταμείων από μη καταβληθείσες εισφορές εξέδωσε ο Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ).
Σύμφωνα με αυτήν “από την έναρξη ισχύος του παρόντος, οι απαιτήσεις των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης που εντάσσονται στον Ε.Φ.Κ.Α. από μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές υπόκεινται σε εικοσαετή παραγραφή, που αρχίζει από την πρώτη μέρα του επόμενου έτους εντός του οποίου παρασχέθηκε η ασφαλιστέα εργασία ή υπηρεσία. Η ρύθμιση αυτή δεν εφαρμόζεται στις ήδη παραγεγραμμένες, κατά τις ισχύουσες, κατά την έναρξη του παρόντος διατάξεις, απαιτήσεις. Η παραγραφή των απαιτήσεων που έχουν γεννηθεί έως την έναρξη ισχύος της παρούσας διάταξης αλλά δεν έχουν υποπέσει σε παραγραφή κατά την έννοια του προηγούμενου εδαφίου, ορίζεται εικοσαετής και άρχεται από την πρώτη μέρα του επόμενου έτους εντός του οποίου παρασχέθηκε η ασφαλιστέα εργασία ή υπηρεσία.”
Παραγραφή των απαιτήσεων από μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές
Με βάση το νέο καθεστώς παραγραφών , όπως αυτό έχει θεσπισθεί από το νόμο Κατρούγκαλου, οι κάθε είδους χρηματικές απαιτήσεις του Ε.Φ.Κ.Α., καθώς και των οργανισμών, ταμείων και λογαριασμών των οποίων οι εισφορές συνεισπράττονται από τον Ε.Φ.Κ.Α. και που προέρχονται από ασφαλιστικές εισφορές αλλά και αναλογούντα οίκοθεν πρόσθετα τέλη, προσαυξήσεις, αυτοτελή πρόσθετα τέλη, παραγράφονται μετά εικοσαετία, η οποία αρχίζει απο την πρώτη ημέρα του επόμενου έτους από εκείνο μέσα στο οποίο παρασχέθηκε η ασφαλιστέα εργασία ή υπηρεσία.
Συνεπώς, η δυνατότητα των αρμοδίων ελεγκτικών οργάνων να βεβαιώνουν υπό την ευρεία έννοια, δηλαδή να συντάσσουν νόμιμους τίτλους (Π.Ε.Ε., Π.Ε.Π.Τ., κλπ), ισχύει για είκοσι χρόνια από την πρώτη ημέρα του επόμενου έτους από εκείνο εντός του οποίου παρασχέθηκε ασφαλιστέα εργασία ή υπηρεσία.
Παραδείγματα:
1. Μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές μισθολογικών περιόδων απασχόλησης από 1/1/2005 έως 31/12/2005. Το δικαίωμα του Ε.Φ.Κ.Α. για σύνταξη καταλογιστικών πράξεων ίσχυε μέχρι και 31/12/2015 και παρεγράφη 1/1/2016 (σύμφωνα με το προϊσχύον καθεστώς στο τ. Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ.).
2. Μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές μισθολογικών περιόδων απασχόλησης από 1/1/2006 έως 31/12/2006. Το δικαίωμα του Ε.Φ.Κ.Α. για σύνταξη καταλογιστικών πράξεων (Π.Ε.Ε., Π.Ε.Π.Τ., κλπ) ισχύει μέχρι και 31/12/2026 (σύμφωνα με το ισχύον καθεστώς).
3. Μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές μισθολογικών περιόδων απασχόλησης από 1/1/2011 έως 31/12/2011. Το δικαίωμα του Ε.Φ.Κ.Α. για σύνταξη καταλογιστικών πράξεων (Π.Ε.Ε., Π.Ε.Π.Τ., κλπ) ισχύει μέχρι και 31/12/2031 (σύμφωνα με το ισχύον καθεστώς).
Η παραγραφή των κάθε είδους χρηματικών απαιτήσεων του Ε.Φ.Κ.Α., καθώς και των οργανισμών, ταμείων και λογαριασμών των οποίων οι εισφορές συνεισπράττονται από τον Ε.Φ.Κ.Α. και που έχουν δημιουργηθεί έως την έναρξη ισχύος του παρόντος άρθρου, αλλά δεν έχουν υποπέσει για οποιοδήποτε λόγο σε παραγραφή (αναστολή, διακοπή), ορίζεται εικοσαετής και αρχίζει από την πρώτη ημέρα του επόμενου έτους από εκείνο μέσα στο οποίο παρασχέθηκε η ασφαλιστέα εργασία ή υπηρεσία.
Παραδείγματα:
1. Στις 22/12/2005, βεβαιώθηκε υπό στενή έννοια “ταμειακά”, Π.Ε.Ε. που συντάχθηκε στις 04/12/2005, μισθολογικών περιόδων απασχόλησης 1/1/2005 έως 30/9/2005. Το δικαίωμα του Ε.Φ.Κ.Α. για είσπραξη της οφειλής παρεγράφη στις 31/12/2015. (σύμφωνα με το προϊσχύον καθεστώς στο τ. Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ.).
2. Στις 22/12/2006, βεβαιώθηκε υπό στενή έννοια “ταμειακά”, Π.Ε.Ε. που συντάχθηκε στις 04/12/2006, μισθολογικών περιόδων απασχόλησης 1/1/2006 έως 31/10/2006. Το δικαίωμα του Ε.Φ.Κ.Α. για είσπραξη της οφειλής παραγράφεται στις 31/12/2026. (σύμφωνα με το ισχύον καθεστώς).
3. Στις 20/05/1999, βεβαιώθηκε υπό στενή έννοια “ταμειακά”, Π.Ε.Ε. που συντάχθηκε στις 20/03/1999, μισθολογικών περιόδων απασχόλησης 01/01/1995-31/12/1996. Η τελευταία διακοπή της παραγραφής πραγματοποιήθηκε στις 31/12/2009. Το δικαίωμα του Ε.Φ.Κ.Α. για είσπραξη της οφειλής εκτείνεται έως 31/12/2029 (σύμφωνα με το ισχύον καθεστώς).
Παραγραφή χρηματικών απαιτήσεων λοιπών εντασσομένων στον ΕΦΚΑ φορέα (πλην τέως ΙΚΑ -ΕΤΑΜ)
Από την έναρξη λειτουργίας του Ε.Φ.Κ.Α. (01/01/2017), για όλους τους εντασσόμενους σε αυτόν φορείς, τομείς και κλάδους, οι χρηματικές απαιτήσεις από μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές, υπόκεινται σε εικοσαετή παραγραφή που αρχίζει από την πρώτη μέρα του επόμενου έτους εντός του οποίου παρασχέθηκε ασφαλιστέα εργασία ή υπηρεσία.
Απαιτήσεις του ΕΦΚΑ κατά του Δημοσίου
Με τις κοινοποιούμενες διατάξεις, δεν μεταβάλλεται ο χρόνος παραγραφής των απαιτήσεων του Ε.Φ.Κ.Α. κατά του Δημοσίου – τόσο για τη βεβαίωση όσο και για την είσπραξη – ο οποίος παραμένει πέντε έτη, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 90 του Ν. 2362/95.
Συγκεκριμένα το δικαίωμα του Ε.Φ.Κ.Α.:
– Για τη βεβαίωση σε ευρεία έννοια των χρηματικών απαιτήσεων κατά του Δημοσίου, παραγράφεται μετά πενταετία η οποία αρχίζει από την πρώτη ημέρα του επόμενου έτους από εκείνο εντός του οποίου παρασχέθηκε ασφαλιστέα εργασία ή υπηρεσία.
– Για την είσπραξη των απαιτήσεών του κατά του Δημοσίου παραγράφεται μετά πενταετία από τη λήξη του οικονομικού έτους εντός του οποίου βεβαιώθηκαν υπό στενή έννοια, δηλ. ταμειακά.
Επισημαίνεται ότι, οι ετήσιες εκτυπώσεις των παραγραφόμενων οφειλών του Δημοσίου, θα αποστέλλονται πλέον στην Κεντρική Υπηρεσία του Κ.Ε.Α.Ο., για τις απαραίτητες ενέργειες “διακοπής” αυτών.
Επισημάνσεις
Οι κοινοποιούμενες με την παρούσα διατάξεις δεν εφαρμόζονται στις ήδη παραγεγραμμένες απαιτήσεις κατά την έναρξη ισχύος της εφαρμογής του Νόμου, ήτοι από 12/05/2016.
Το δικαίωμα του Ε.Φ.Κ.Α. για τη βεβαίωση σε ευρεία έννοια των παντός είδους χρηματικών απαιτήσεών του, από αχρεωστήτως καταβληθείσες παροχές, υπόκειται σε εικοσαετή παραγραφή, σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. 2 της Υποπαραγράφου ΙΑ.6 του άρθρου 1, Ν. 4093/2012 (Εγκ. 80/2012 τ. Ι.Κ.Α.- Ε.Τ.Α.Μ.)
Στο πεδίο εφαρμογής των κοινοποιούμενων διατάξεων, δεν εμπίπτουν οι χρηματικές απαιτήσεις του Ε.Φ.Κ.Α., από αχρεωστήτως καταβληθείσες παροχές, οι οποίες παραγράφονται μετά δεκαετία από τη λήξη του οικονομικού έτους μέσα στο οποίο βεβαιώθηκαν υπό στενή έννοια (ταμειακά), σύμφωνα με τις διατάξεις παρ. 2 του άρθρου 15, Ν.2972/2001 (Φ.Ε.Κ. 291/τ.Α’/27-12-2001).
Κατόπιν των ανωτέρω, εφιστούμε την προσοχή στις αρμόδιες Υπηρεσίες Εσόδων των Υποκ/των Μισθωτών Ε.Φ.Κ.Α., όπως μεριμνήσουν εγκαίρως για την αναζήτηση και τον καταλογισμό των χρηματικών απαιτήσεών του, που πρόκειται να υποπέσουν σε παραγραφή στις 31/12/2017.
