Ο πρώην Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας Κωστής Στεφανόπουλος εξέπνευσε, σε ηλικία 90 ετών, στις 23:18 τη νύχτα της Κυριακής, στο Νοσοκομείο «Ερρίκος Ντυνάν», όπου νοσηλευόταν, από επιπλοκές πνευμονίας.
Είχε εισαχθεί στο Νοσοκομείο την Πέμπτη, 17 Νοεμβρίου, «με εμπύρετο και σοβαρή αναπνευστική δυσχέρεια». Οι γιατροί διαπίστωσαν ότι έπασχε από «αμφοτερόπλευρη πνευμονία εξ εισροφήσεως». Η υγεία του ήταν ήδη επιβαρυμένη και παρά την εντατική θεραπευτική αγωγή, ο οργανισμός του δεν ανταποκρίθηκε και παρουσίασε ανεπάρκεια πολλαπλών οργανικών συστημάτων.
Γεννήθηκε στην Πάτρα το 1926 και ήταν γιος[7] του Δημήτριου Στεφανόπουλου, δικηγόρου και πολιτικού, και της Βρισηίδας Φιλοπούλου, κόρης του δημοσιογράφου Κωνσταντίνου Φιλόπουλου. Από την πλευρά της μητέρας του κατάγεται από την παλαιά πατρινή οικογένεια Πράτσικα και είναι ανιψιός των Ανδρέα, Χρήστου και ΚούλαςΠράτσικα καθώς και του Διονυσίου Τσερώνη, δημάρχου Πατρέων. Στα νεανικά του χρόνια ήταν αθλητής της κολύμβησης και της υδατοσφαίρισης, αρχικά στον ανεξάρτητο σύλλογο Κολυμβητικός Όμιλος Γλυφάδας και από το 1949 στον Αχιλλέα Πατρών.[8]
Φοίτησε στο Γυμνάσιο Πατρών, στη συνέχεια σπούδασε νομική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και από το 1954 μέχρι το 1975 άσκησε ενεργό δικηγορία ως μέλος του Δικηγορικού Συλλόγου Πατρών.[9]
Πολιτικός βίος
Πολιτεύτηκε για πρώτη φορά στις εκλογές του 1958 με την Εθνική Ριζοσπαστική Ένωση (ΕΡΕ) και εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής Αχαΐας στις εκλογές του 1964. Μετά την πτώση της δικτατορίας εντάχθηκε στο νεοσύστατο κόμμα της Νέας Δημοκρατίας. Μαζί της εξελέγη βουλευτής Αχαΐας στις εκλογές του 1974[10] και συμμετείχε στην Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας του Κωνσταντίνου Καραμανλή ως Υφυπουργός Εμπορίου.[11] Σε επακόλουθους κυβερνητικούς μετασχηματισμούς ανέλαβε Υπουργός Εσωτερικών (Νοέμβριος 1974 – Σεπτέμβριος 1976) και Υπουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών (Σεπτέμβριος 1976 – Νοέμβριος 1977).[9][12]
Στις εκλογές του 1977 επανεξελέγη βουλευτής Αχαΐας[10] και ανέλαβε Υπουργός Προεδρίας της κυβέρνησης από το 1977 έως το 1981, αρχικά υπό τον Καραμανλή[13]και στη συνέχεια υπό τον Γεώργιο Ράλλη.[14] Στην επόμενη εκλογική αναμέτρηση του 1981, ο Στεφανόπουλος επανεξελέγη[10] βουλευτής Αχαΐας αλλά το κόμμα του έχασε τις εκλογές από το ανερχόμενο ΠΑΣΟΚ.[15] Η ήττα οδήγησε στην παραίτηση του Ράλλη από την αρχηγία του κόμματος. Στη Βουλή που σχηματίστηκε από τις εκλογές διετέλεσε Γραμματέας της Κοινοβουλευτικής ομάδας και κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος.[9] Ήταν υποψήφιος στις εσωκομματικές εκλογές για την προεδρία της ΝΔ αλλά ηττήθηκε από τον Ευάγγελο Αβέρωφ.[16]
Ο Αβέρωφ παραιτήθηκε τον Αύγουστο του 1984, ως συνέπεια της ήττας της Νέας Δημοκρατίας στις ευρωεκλογές του Ιουνίου 1984,[17] και στις εσωκομματικές εκλογές που ακολούθησαν ο Στεφανόπουλος διεκδίκησε για άλλη μια φορά χωρίς επιτυχία την ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας, ηττημένος αυτή τη φορά από τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη. Ύστερα από τις βουλευτικές εκλογές του 1985 και την επανεκλογή[10] του ως βουλευτής Αχαΐας αποχώρησε από το κόμμα μαζί με 9 άλλους βουλευτές[18]και στις 6 Σεπτεμβρίου 1985 ίδρυσε τη Δημοκρατική Ανανέωση (ΔΗΑΝΑ). Ο Στεφανόπουλος εξελέγη βουλευτής Α΄ Αθηνών στις εκλογές του Ιουνίου 1989,[10] ενώ παρέμεινε πρόεδρος του κόμματος αυτού μέχρι τον Ιούνιο του 1994, όταν η ΔΗΑΝΑ ανέστειλε τη δράση της καθώς δεν κατόρθωσε να εκπροσωπηθεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.[9]
Ενόψει των προεδρικών εκλογών του 1995, ο Στεφανόπουλος προτάθηκε ως υποψήφιος Πρόεδρος της Δημοκρατίας από το κόμμα της Πολιτικής Άνοιξης. Με τη στήριξη και του ΠΑΣΟΚ εξελέγη στις 8 Μαρτίου 1995, κατά την τρίτη ψηφοφορία, με 181 ψήφους, ως ο πέμπτος Πρόεδρος Δημοκρατίας μετά τη μεταπολίτευση του 1974 και την αποκατάσταση του δημοκρατικού πολιτεύματος.[19]
Ο Στεφανόπουλος διαδέχθηκε τον Κωνσταντίνο Καραμανλή στις 10 Μαρτίου 1995. Διετέλεσε Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας για δύο συνεχόμενες θητείες από το 1995 έως το 2005, οπότε και τον διαδέχθηκε ο Κάρολος Παπούλιας. Κατά τη διάρκεια της θητείας του κατάφερε να προσδώσει νέα αίγλη στο θεσμό του Προέδρου και να συγκεντρώσει πολύ μεγάλη δημοτικότητα από τον ελληνικό λαό. Διατήρησε το σεβασμό πολλών πολιτών και μετά το τέλος της Προεδρίας του.[20] Ιδιαίτερα χαρακτηριστική ήταν η πατριωτική στάση του και οι επικριτικές δηλώσεις στις οποίες προέβη έναντι του τότε προέδρου των ΗΠΑ, Μπιλ Κλίντον, κατά την επίσκεψη του τελευταίου στην Ελλάδα το 1999.[21]
Έτυχε διαφόρων τιμητικών διακρίσεων και των ανωτάτων παρασήμων ξένων κρατών και είναι επίτιμος δημότης πολλών Δήμων και Κοινοτήτων της Ελλάδας.
Η επανεμφάνισή του ωστόσο στο πολιτικό προσκήνιο το Δεκέμβριο του 2011, ύστερα από πολλά έτη αποχής, με δηλώσεις στήριξης του υπηρεσιακού πρωθυπουργού Λουκά Παπαδήμου, όταν υπεραμύνθηκε της ανάγκης εξάντλησης της τετραετίας και τη μη διενέργειας εκλογών,[22] προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις.