Ανδρέας Μιαούλης
Γεννήθηκε στην Ύδρα 20 Μαΐου 1769 και πέθανε στον Πειραιά 4 Ιουνίου 1833. Ναυτικός το επάγγελμα ξεκίνησε από 10 ετών με εμπορικόν πλοίον του θείου του Γ. Σύπα το οποίον είχε εξ ημισείας με τον πατέρα του και διδάχθηκε πολλά μυστικά της ναυτοσύνης αναδειχθείς και ως έμπορος και ως ναυτικός.
Κατά την ενασχόλησή του με την θάλασσαν έμαθε παρά πολλά μυστικά. Σε ηλικίαν 15 ετών έφυγε από το εμπορικόν πλοίον και τράπηκε στην θαλάσσιαν πειρατίαν επηρεασθείς από τον εκ Μάλτας πειρατήν Γουλιέλμον, κάτι που εξόργισε τον πατέρα του. Έκαμε λίαν επικίνδυνα ταξίδια στις ακτές της Μεσογείου και της βορείου Αφρικής. Ήταν 17 ετών όταν επανήλθεν στην Ύδραν και όλοι τον αντιμετώπιζαν ως έναν σπουδαίον ναυτικόν, οι συνομήλικοί του τον θαύμαζαν. Σ’ αυτήν την ηλικίαν αφού κατέθεσε τα χρήματά του στο οικογενειακόν ταμείον ανέλαβε την πλοιαρχίαν ενός «λατινάδικου» (σιτεμπορικού) παρά τις αντιδράσεις του πατέρα του για τις ικανότητές του. Όμως ο αμούστακος πλοίαρχος απεδείχθη ικανότατος.
Οι μαλτέζοι πειρατές τον συνέλαβαν κάποιαν στιγμήν αλλά κατόρθωσε να διαφύγει. Επανήλθε στην ΄Υδραν, συνηργάσθη με τα αδέλφια του. Κάνοντας ταξίδι στην Χίον, κατακρατεί τα χρήματα από την πώληση σίτου και αγοράζει δικόν του σκάφος. Με το δικόν του σκάφος έλαβε μέρος σε πολεμικές επιχειρήσεις με τον Λάμπρον Κατσώνην και έμαθε πολλά πολεμικά μυστικά. Στην Ύδρα επανερχόμενος «τα βρήκε» πάλιν με τον πατέρα που του εμπιστεύεται εμπόρευμα για Μασαλίαν, αλλά οδήγησε το πλοίον στο Γύθειον, πώλησε το εμπόρευμα και κατασκεύασε μεγάλη δική του κορβέτα στην Βενετίαν με πλήρωμα 160 ανδρών και με πυροβόλα. Μ΄ αυτήν μετέφερε σιτάρι στην Γαλλίαν από Ρωσίαν και εισέπραττε αμύθητα ποσά γιατί οι Άγγλοι απηγόρευαν τέτοιες προσεγγίσεις ένεκα του Ναπολέοντα. Ο τολμηρός Μιαούλης διασπούσε τις απαγορεύσεις και τροφοδοτούσε τις αποκλεισμένες περιοχές.
. Κάποια στιγμή είχε φορτώσει σίτον για Μασαλίαν, Όμως στο Ιόνιον συνελήφθη και οδηγήθη στον Άγγλον Ναύαρχον Νέλσωνα που επότευε την περιοχήν. Η τιμωρία ήταν θάνατος, αλλά σε ερωτήσεις του Νέλσωνος άλλαξαν τα πράγματα. Η στιχομυθία που διεσώθη έχει ως εξής.
- Νέλσων, Είσαι Έλλην;
- Μιαούλης. Ναι κύριε Ναύαρχε.
- Νέλσων. Ξέρεις ότι εγώ εποπτεύω την απαγόρευση κάθε πλοίου;
- Μιαούλης. Το ξέρω.
- Νέλσων. Τότε γιατί παρενόμησες;
- Μιαούλης. Για το κέρδος.
- Νέλσων. Αν ήμουν εγώ στην θέση σου και εσύ στην δική μου τι θα μου έκανες;
- Μιαούλης. Θα σε κρεμούσα,
Ο Νέλσων θαύμασε την ευτολμίαν, την ειλικρίνειαν, την παρρησίαν του, του χάρισε την ζωήν και είπε.
- Εκ του ανθρώπου τούτου ή μέγα κακόν ή μέγα καλόν θα περιέλθει εις το Έθνος του.
Η συνεννόηση έγινε με τα ολίγα Ισπανικά που γνώριζε ο Μιαούλης. Οι εμπορευόμενοι στα παράλια της Μεσογείου ομιλούσαν κατά το μάλλον ή ήττον Ελληνικά, τουρκικά, Ιταλικά και Ισπανικά. Μ’ αυτά ευθέως ή αναμίξ συνεννοούντο.
Η εμπορική δράση του Μιαούλη διήρκεσε μέχρι το 1816. Κατόπιν απεσύρθη από την θάλασσαν λόγω και της αρθρίτιδος η οποία τον βασάνιζε. Ασχολήθηκε με το εμπόριον και τις οικογενειακές απολαύσεις. Του άρεσε το ποτό.
Η Επανάσταση είχε εκραγεί αλλά ο Υδραίικος στόλος δεν είχε κινητοποιηθεί.
Αγανακτισμένος για την στάσιμη αυτήν κατάσταση ο πατέρας του Μιαούλη σε μια συζήτηση με πατριώτες του είπε.
- Αν αυτό το γουρούνι ο γιός μου ξεκινούσε, κάτι θα γινόταν.
Οι σχέσεις τους δεν ήταν ποτέ σε καλή κατάσταση.
Έμαθε αυτό ο Μιαούλης και αποφάσισε να προσφέρει τις δυνάμεις του. Τον Σεπτέμβριον του 1821 αποφάσισε να λάβει μέρος ως υποναύαρχος με Ναύαρχον τον Γιακουμάκην (Ιάκωβον) Τομπάζην. Στο πλοίον τον μετέφεραν πάνω σε ξυλοκρέβατον λόγω της ρευματοαθροίτιδος. Το παράδειγμά του μιμήθηκαν και άλλοι πλοίαρχοι και με τον Υδραίϊκον και Σπετσιώτικον στόλον ανεχώρησαν για τα Ψαρά προς κοινήν σύσκεψη.
Οι επιτυχίες του Μιαούλη στην θάλασσαν ήσαν θαυμαστές και διαρεκείς. Έξυπνος, διορατικός, τολμηρός, ακούραστος στην θάλασσαν, γνώστης των μυστικών της και του ναυμαχείν, έδωσε τον εαυτόν του για την Πατρίδα και κατέφερε πρωτοφανείς και επωφελείς νίκες.
Επετέθη τον Φεβρουάριον του 1822 με επιτυχίαν εναντίον του εχθρικού στόλου έξω από την Πάτραν και παρά την δραματικήν φουρτούνα δεν υπεχώρησε αλλά και κατενίκησε τον τούρκον. Τον Σεπτέμβριον του 1822 διασκορπίζει τον τουρκικόν στόλον κοντά στην Ναυπλίαν και εμποδίζει ανεφοδιασμόν του κατεχομένου από τον εχθρόν Ναυπλίου, ο οποίος αναγκάζεται να παραδοθεί. Τον Νοέμβριον διασπά τον τουρκικόν στόλον και μεταφέρει στο Μεσολόγγι στρατόν και τρόφιμα. Συνεχώς κυνηγοουσε τον εχθρικόν στόλον και συνεχώς έδιδε ναυμαχίες με επιτυχίες, όπως στο Αρτεμησιον, στους Ωρεούς, με κορυφαίαν την Ναυμαχίαν του Γέροντα όπου συνέτριψε τον τουρκοαιγυπτιακόν στόλον και τον έτρεψε σε άτακτην φυγήν. Ήταν η μεγάλη ημέρα και η μεγίστη επιτυχία του Μιαούλη. Δεν έπαψε όμως τις κινήσεις του στο Αιγαίον κυνηγώντας τον τουρκοαιγυπτιακόν στόλον τον οποίον εμπόδισε το 1823 να ανεφοδιάσει την Πελοπόννησον, στην Σούδα τον βρήκε αργότερα και τον εκτύπησε αγρίως καίγοντας πολλά πλοία καθώς και στην Μεθώνη και αλλαχού. Ανεφοδίασε με επιτυχίαν την δευτέραν πολιορκίαν του Μεσολογγίου διασπώντας τα πολυάριθμα εχθρικά. Νέα προσπάθεια ανεφοδιασμού απέτυχε λόγω μικροτέρας δυνάμεως του Μιαούλη. Το Αιγαίον το διέπλεεν απ’.άκρου εις άκρον με θαυμαστήν ταχύτητα μη εμποδιζόμενος από τις θαλασσοταραχές και κατετρόπωνε τον εχθρόν. Εκινείτο, με ιστιοφόρον. Σήμερον υπάρχουν υπερταχύπλοα στο Αιγαίον και αδυνατούν να εμποδίσουν μίαν βάρκαν με λαθρομετανάστες, όταν ο Μιαούλης με τα βαρκάκια του συνέτριβε γιγαντιαία εχθρικά πλοία!!! «κινούμενα βουνά», όπως τα χαρακτηρίζει ο Σπυρίδων Τρικούπης.
Ο διορατικός αρχηγός του Ελληνικού στόλου διείδεν ότι το Μεσολόγγι κινδυνεύει από έλλειψη τροφών κυρίως. Διεμήνυσε στην Κυβέρνηση να επισπεύσουν την αποστολήν πλοίων και πυρπολικών. «Η ηρωική και πολυπαθής φρουρά είναι τουλάχιστον τέσσερις ημέρες νηστική» τους ενημέρωσε, Ακόμα τους έγραψε ότι «αν είχαμεν περισσότερα πλοία ο Ιμπραήμ θα εκυριεύετο». Και επίσης τους έγραψε, «δι αγάπην Θεού να μη παραβλέψετε τον γενικόν τούτον κίνδυνον αλλά να ετοιμάσετε πυρπολικά και άλλα πλοία και να μας τα στείλετε δια να μη χαθώμεν εξ ολοκλήρου δια μιάς και συλλογισθείτε το»
Δυστυχώς αν τα άκουσαν οι πέτρες τα άκουσε και η Κυβέρνηση η οποία με την περιφρόνηση και υποτίμηση των λόγων του Ναυάρχου, και Αρχηγού του Ελληνικού στόλου, συνέτεινε στην ολεθρίαν καταστροφήν του Μεσολογγίου!!! Φαινόμενον Ελληνικόν η περιφρόνηση των λόγων διακεκριμένου ανδρός από μερίδα μάλλον κάποιων πάντα ουτιδανών!!!!
Ο μέγας Ναυμάχος, ο ζυμωμένος με την αγριότητα της θαλάσσης αλλά και των πολεμικών γεγονότων είχε και συναισθήματα ευγενή και θρησκευτικά. Μετά την Ναυμαχίαν του Γέροντα, πήγε στην Μονήν του Πανορμίτην στην Σύμην, να δεί το γέροντα πατέρα του ο οποίος εμόναζε εκεί. Η στιγμή ήταν ευτυχής και δια τους δύο. Πέραν αυτού όμως ο Μιαούλης βρέθηκε στην Μονήν για να ευχαριστήσει την θείαν δύναμη που τον βοήθησε. Ήταν πολύ θρησκευόμενος. Στο πλοίον του υπήρχε πάντα κανδήλι που άναβε. Επίσης στις εξορμήσεις τους είχε τον Σταυρόν το χέρι. Ο Σταυρός σώζεται.
Όνομα
Το κανονικόν όνομά του ήταν Ανδρέας Βώκος. Η λέξη Μιαούλης είναι ηχοποίητη, από την συνήθη προσταγή που έδιδε στο πλήρωμα σε δύσκολη κίνηση, ανάσυρση αγκύρας, άνοιγμα πανιών, κωπηλασία φωνάζοντας
- Μία ούλοι, μία ούλοι, που τελικώς κατέληξε σε Μιαούλης.
Ο Κων. Ράδος βιογράφος του Μιαούλη δεν συμφωνεί με την προέλευση αυτή, αλλά από το γεγονός ότι το πρώτον σκάφος που αγόρασε στην ΚΠόλη από έναν τουρκοκρητικόν, το λέγανε μιαούλ, δηλαδή μικρή βάρκα. Αυτή φαίνεται είναι η σωστή προσηγορία Μιαούλης.
Διακρίσεις
Ο Μιαούλης ανεκηρύχθει Αρχιναύαρχος του Ελληνικού στόλου από την υπάρχουσα κυβέρνηση. Το 1832 ήταν επικεφαλής της αντιπροσωπείας η οποία μετέβη στο Μόναχον για να προσφέρει το στέμμα στον Όθωνα. Το 1835 έγινε Σύμβουλος της Επικρατείας. Διετέλεσε αρχηγός του ναυτικού διοικητηρίου και επιθεωρητής του στόλου.
Μελανή σελίδα
Η αντιπολίτευση με προεξάρχουσα την Ύδρα ζητούσε σύγκλιση γενικής Συνελεύσεως. Ο Καποδίστριας δεν συμφωνούσε στην άμεση σύγκλιση. Ο Μιαούλης ήταν με το μέρος της αντιπολιτεύσεως, την οποίαν υπεκίνουν οι Άγγλοι και οι Γάλλοι λόγω της Ρωσίας. Είχε δε ταχθεί εναντίον του Καποδίστρια από την στιγμήν που διόρισε αρχηγόν του στόλου τον λόρδον Τόμας Κόχραν και υπεβίβασε τον Μιαούλην στον βαθμόν του πλοιάρχου. Η πράξη ήταν άστοχος. Όσες δυνατότητες και αν είχε ο Κόχραν δεν γνώριζε τα ελαττώματα των τούρκων στην θάλασσαν. Η ανάμιξη των ξένων στα εσωτερικά μας έκτοτε μέχρι σήμερα μόνον ολέθρους φέρει στην Χώραν μας. Η ανάμιξή τους δε στο θέμα της Ύδρας ήταν καταστροφική για την Ελλάδα! Ο Μιαούλης πήγε στον ναύσταθμον του Πόρου για να εδμποδίσει την έξοδον των πλοίων. Υπεύθυνος του ναυστάθμου ήταν ο Κων. Κανάρης. Οι δύο Ναύαρχοι και φίλοι αντήλλαξαν φράσεις σε έντονον ύφος και ο Κανάρης απεσύρθη. Έμεινε κυρίαρχος ο Μιαούλης. Ο Καποδίστριας έστειλε τον Ρώσον πλοίαρχον Ρίκορντ προς κατάληψη του ναυστάθμου. Ο Μιαούλης αντέδρασε και έβαλε φυτίλια σε τέσσερα πλοία για να τα ανατινάξει. Κάηκαν τα δύο η κορβέτα «Ύδρα» και η φρεγάτα «ΕΛΛΑΣ» ένα σπουδαίον λαμπρόν απόκτημα του στόλου πανάκριβον η τιμή του οποίου πολλαπλασιάσθηκε λόγω των μεσαζόντων! Τα λοιπά διεσώθηκαν λόγω αφλογιστίας!
Πρόκειται για πράξη καταστροφικήν στην οικονομικώς αθλίαν Ελλάδα. Ο Μιαούλης εκκλήθη σε δίκην αλλά δεν προσήλθε. Γλίτωσε όμως την τιμωρίαν. Πως προέβη σε μίαν τόσον αντεθνικήν πράξη;;;;;; Αυτά είναι τα αποτελέσματα των πολιτικών διαφορών, διχονοιών και παθών τα οποία μέχρι και σήμερον καταστρέφουν την Πατρίδα μας!!!! Διαβάζουν Ιστορίαν οι εκάστοτε Πολιτικοί;;;;;
Πάτρα 23 Μαΐου 2021
Μιχαήλ Στρατουδάκης
