Πρώην πρέσβη της Ελλάδος στην Ουάσινγκτον (2005-2009)
- Η αμυντική συνεργασία είναι ο αληθινός στρατηγικής σημασίας πυλώνας των Ελληνο-Αμερικανικών σχέσεων. Η Ελλάδα φιλοξενεί στην Σούδα τον σημαντικότερο παράγοντα –συντελεστή ( the key enabler ) προώθησης των αμερικανικών συμφερόντων σε ολόκληρη την περιοχή που οριοθετείται από τα ανατολικά σύνορα του Αφγανιστάν μέχρι την Μεσόγειο. Μπορεί να το αξιοποιήσει για την θωράκιση και ενίσχυση των δικών μας συμφερόντων. Κυρίως της εθνικής μας ασφάλειας.
2. Η Τουρκία έχει επιδοθεί σε μια άνευ προηγουμένου κούρσα εξοπλισμών, χωρίς να υπαγορεύονται από τις ανάγκες της ως μέλους της Συμμαχίας η να εξυπηρετούν τα συμφέροντα του ΝΑΤΟ. Οι επιλογές και οι πράξεις της οι οποίες έχουν όλα τα χαρακτηριστικά ενός αλαζονικού , ασταθούς και απρόβλεπτου ‘’συμμάχου’’ αμφισβητούν τα συμφέροντα των ΗΠΑ και των Ευρωπαίων Συμμάχων της στο ΝΑΤΟ.
3. Δεν αφορά συνεπώς μόνο στην Ελλάδα- προμαχώνα αξιών και συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης -του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ στην πλέον απρόβλεπτη, ρευστή και ευμετάβλητη περιοχή. Αφορά όμως κατ εξοχήν στην Ελλάδα , διότι τα χαρακτηριστικά αυτά της Νέας Τουρκίας και ο υπερεξοπλισμός της συνοδεύονται από την καθημερινή αμφισβήτηση με στρατιωτικά μέσα της κυριαρχίας και της εδαφικής της ακεραιότητα.Υπογραμμίζουμε τις λέξεις ‘’με στρατιωτικά μέσα’’.
4. Αναλύοντας αριθμούς και δείκτες σε βάθος δεκαετίας, και παρατηρώντας την ήδη επικίνδυνη διόγκωση της ανισορροπίας μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας είναι πολύ ριψοκίνδυνο αν όχι μη ρεαλιστική επιλογή να επιλέξουμε να ακολουθήσουμε ανάλογη η αντίστοιχη πορεία. Η Ελλάδα διά στόματος του Πρωθυπουργού της έχει στην μοναδικά ιστορική αυτή συγκυρία στο τρίγωνο Τουρκίας-Ελλάδος –ΝΑΤΟ/ΗΠΑ , την δυνατότητα να εξηγήσει στον Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ ότι η στήριξη της σταθερότητας, η ενίσχυση και η εγγύηση της Εθνικής Ασφάλειάς της -η οποία διασφαλίζει και τα Συμφέροντα Ασφάλειας των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ- θα έπρεπε να είναι στρατηγικός στόχος και μόνιμη επιδίωξη των ΗΠΑ και των Ευρωπαίων Συμμάχων και Εταίρων της και όχι απλά ένα μόνιμο ‘’ελληνικό αίτημα’’. Ας προσπαθήσουμε να επικεντρώσουμε τη προσοχή μας σε αυτή τη ανάλυση στην Ουάσινγκτον.
5. Η Σούδα είναι το πολύτιμο πετράδι στο ‘’στέμμα’’των διμερών μας αμυντικών αναμφίβολα στρατηγικού χαρακτήρα σχέσεων. Προτείνω να διαπραγματευθούμε την έναντι σοβαρών διμερών εγγυήσεων ασφαλείας και όχι απλά οικονομικό-εξοπλιστικών, την μεγαλύτερη ακόμη και της πενταετίας ανανέωση της συμφωνίας για τις αμερικανικές βάσεις (διευκολύνσεις ) στην Σούδα και έγκριση ανάπτυξης και επέκτασης ‘’νέων δραστηριοτήτων’’ και σε άλλα σημεία της Κρήτης και του Ελλαδικού χώρου.
Ταυτόχρονα, υποχρεωτική κύρωση των νέων Συμφωνιών από την Βουλή των Ελλήνων. Έτσι θα δοθεί η δυνατότητα εξασφάλισης από την Ελλάδα ουσιαστικών πολιτικών ανταλλαγμάτων Εθνικής Ασφάλειας η αξία των οποίων –ακόμη και από δημοσιονομικής πλευράς-είναι οι πλέον ωφέλιμες .
6. Στο πλαίσιο της ανανέωσης μιάς πολυετούς ισχύος Ελληνο-Αμερικανικής Στρατηγικής Συμφωνία Στρατιωτικής Συνεργασίας και Ασφάλειας εξασφάλιση της ανάληψη εκ μέρους των ΗΠΑ διμερών ‘’εγγυήσεων αποφυγής και αποτροπής στρατιωτικής επιχείρησης κατά της Ελλάδος’’ από οποιαδήποτε χώρα .Άρα, σε διμερές επίπεδο θα βαίνουν πέραν του -περιορισμένης χρησιμότητας για την Ελλάδα υπό τις παρούσες συνθήκες -Αρθρου 5 του Χάρτου του ΝΑΤΟ.
7. Για όσους απορούν ,το θεωρούν αδύνατον προβάλλοντας το επιχείρημα είμαστε αδύναμοι και ‘’αυτά δεν γίνονται’’,εξειδικεύω ότι επιβάλλεται να επιδιώξουμε ως ελάχιστον την επανάληψη της γραπτής δέσμευσης των ΗΠΑ έναντι της Ελλάδος πού περιείχετο στην επιστολή του Υπεξ Χένρυ Κίσσιντζερ προς την ελληνική πλευρά ,στις 10 Απριλίου 1976 ,ως ακολoύθως:
‘’…Οι ΗΠΑ θα αντετάσσοντο ενεργώς και ανεπιφυλάκτως είς την αναζήτησιν υπό εκατέρας πλευράς ( ενν.Τουρκίας και Ελλάδος) στρατιωτικής επιλύσεως των διαφορών και θα καταβάλλουν μείζονα προσπάθεια δια να παρεμποδίσουν μιαν τοιαύτην εξέλιξιν των πραγμάτων’’. Εχω επιβεβαιώσει από πρόσφατες συζητήσεις με τον αρχιτέκτονα της σύνταξης της επιστολής Κίσσιντζερ ότι ήταν εξ ολοκλήρου γραμμένη από την πλευρά της Ελλάδος σε ανοιχτή γραμμή μεταξύ του ευρισκομένου στην Ουάσινγκτον (τότε) ΥΠΕΞ Δημητρίου Μπίτσιου και του Πρωθυπουργικού Γραφείου .
8. Στό κείμενο της Διμερούς αυτής Ελληνο- Αμερικανικής Συμφωνίας η έστω στις εκατέρωθεν νομικά δεσμευτικού περιεχομένου επιστολές που θα την συνοδεύσουν, θα πρέπει να καταστήσουμε επίσης σαφές ότι στην περίπτωση πού η Ελλάδα δεχθεί στρατιωτική επίθεση ( ενν. από την Τουρκία) διατηρεί το δικαίωμα άνευ διαβουλεύσεων αναστολής της χρήσης (λειτουργίας ) των υπόψη βάσεων για λόγους εθνικής ασφάλειας. Θυμίζω ότι ο Κωνσταντίνος Καραμανλής είχε μεταξύ άλλων επιβάλλει περιορισμούς.
9. Η επιχειρηματολογία μας πρέπει σταθερά να αναδεικνύει-με αυτοπεποίθηση αλλά χωρίς φόβο ¨η έπαρση-ότι οι εν εξελίξει καθημερινές επιχειρήσεις της Τουρκίας στο Αιγαίο απειλούν ευθέως το συμφέρον Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ .
Μόνο με μια ευρύτερη πολιτική συνεννόηση και συναίνεση αυτοί οι στόχοι μπορούν να γίνουν πραγματικότητα. Αυτονόητο επίσης είναι ότι προς αποφυγή πολυγλωσσίας ,το Υπουργείο Εξωτερικών πρέπει να είναι ο κεντρικός φορέας της διαπραγμάτευσης και υλοποίησης των στόχων μας.
10. Τέλος, έχοντας προσωπική αντίληψη και εμπειρία-θετική και αρνητική-του όλου πλέγματος δομής και διαδικασίας λήψεως αποφάσεων στον Λευκό Οίκο-με άλλους ενοίκους είναι αλήθεια- σκέφτομαι ότι θα ήταν ωφέλιμο οι θέσεις μας για τα Συμφέροντα Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ στην περιοχή -της Σούδας συμπεριλαμβανομένης- να επαναληφθούν ως κορυφαίο θέμα και κατά τις συναντήσεις με τον Αντιπρόεδρο κύριο Μάικ Πενς και τον Υπουργό Εξωτερικών κύριο Ρεξ Τίλλερσον. Θα αμβλύνουν –ελπίζω και προσδοκώ-τις γωνίες ορισμένων άλλων θεμάτων στα οποία προφανώς η έστω ενδεχομένως, δεν έχουμε ταυτότητα οπτικής γωνίας.-
